بررسی دامنۀ نفوذ، گسترش و دگرگونیِ معناییِ واژه های فارسیِ شطرنج در زبان انگلیسی

نفوذ و گسترش شایان توجه واژه های زبان فارسی، در ادوار مختلف، در زبان های گوناگون، از جمله موضوعات قابل توجه در حوزۀ ریشه شناسی و مطالعات تاریخی است. از جمله زبان هایی که در طول تاریخ، به طور غیرمستقیم، وام گیرندۀ واژه هایی از زبان فارسی بوده اند، می توان به زبان های اروپایی، و از آن جمله انگلیسی، اشاره کرد. بررسی این دسته از واژه ها خود ارائه کنندۀ تصویری گویا از فرهنگ، تمدن و رویدادهای اجتماعی و تاریخی ایران زمین است. بنابراین، در این مقاله، با بهره­گیری از پیکره حاصل از بررسی جامع ریشه­شناختی واژه­های فارسی در زبان انگلیسی، با شیوه ای توصیفی ـ تحلیلی، به طور مشخص به سیر انتقال و گسترش شگرف چهار واژۀ فارسیِ بازی شطرنج در زبان انگلیسی پرداخته می شود. نتیجه حاصل نه­تنها تصویری از دامنه نفوذ این واژه­ها را ترسیم می­نماید، بلکه ابعادی ارزشمند از دگرگونی­های معنایی و آوایی را در این دسته از واژه­های قرضی آشکار می­سازد.